MAJADILIANO YA CEOrt YAONESHA FURSA YA DOLA BILIONI 11.7 KATIKA MNYORORO WA THAMANI WA MADINI

Dar es Salaam, 9 Septemba 2025. Tanzania ipo katika hatua ya mageuzi ya viwanda ambayo huenda ikafungua fursa ya mapato ya ziada ya hadi dola bilioni 11.7 kwa mwaka na kuzalisha zaidi ya ajira 25,000, kwa mujibu wa ripoti mpya iliyowasilishwa kwenye mkutano wa ngazi ya juu wa CEO Roundtable of Tanzania (CEOrt) uliofanyika jijini Dar es Salaam.

Kikao hicho kilichofanyika katika hoteli ya Hyatt Regency Kilimanjaro kiliandaliwa kwa kaulimbiu:
“Kufanikisha Uzalishaji Afrika: Mnyororo wa Thamani wa Madini hadi Uzalishaji.”
Kilileta pamoja viongozi wa sekta binafsi, watunga sera, wanadiplomasia na washirika wa kimkakati kujadili namna Tanzania inaweza kuongeza thamani kwa kuchakata madini ndani ya nchi badala ya kuuza ghafi.

---

Fursa za Kuwekeza katika Mnyororo wa Thamani

Ripoti iliyofadhiliwa na Uingereza kupitia mpango wa Manufacturing Africa, na kutekelezwa na kampuni za McKinsey & Company, BDO, kwa ushirikiano na ASNL Advisory, imebaini:

• Fursa 14 kubwa za uwekezaji katika aina 11 za madini, yakiwemo dhahabu, grafiti, nikeli, shaba, kobalti, chokaa, fosfati, na madini adimu.
• Uwezo wa kuzalisha bidhaa zenye thamani kama saruji, vigae, glasi, dhahabu iliyosafishwa, vito vya thamani, na madini ya betri muhimu kwa uchumi wa kijani.

---

Kauli za Viongozi

Marianne Young, Balozi wa Uingereza nchini Tanzania:
“Tanzania inaweza kuwa kitovu cha uzalishaji kwa ukanda huu na mshiriki muhimu katika uchumi wa kijani duniani. Uingereza itaendelea kuunga mkono mageuzi ya viwanda kupitia mnyororo wa thamani wa madini.”

David Tarimo, Mwenyekiti wa CEOrt:
“Sekta ya madini inachangia takribani 10% ya GDP, huku dhahabu ikichangia 80% ya mauzo ya nje. Ni wakati wa kuhamia kwenye uchakataji wa ndani ili kufanikisha ukuaji wa kiuchumi wa kudumu.”

Leonard Mususa, Mjumbe wa CEOrt & Mwenyekiti wa TBL:
“Tanzania iko kwenye nafasi nzuri kuvutia uwekezaji katika viwanda vya madini, lakini tunahitaji sera thabiti, miradi yenye tija na ushirikiano wa karibu.”

Bw. Terence Ngole, Kaimu Kamishna wa Madini – Wizara ya Madini:
“Serikali imejipanga kushirikiana na sekta binafsi kuongeza thamani ya madini, kupunguza utegemezi wa kuuza ghafi na kuimarisha msingi wa viwanda.”

---

Wito kwa Hatua za Haraka

Wajumbe wa CEOrt, wanaojumuisha zaidi ya kampuni 200, walisisitiza haja ya:

• Kuandaa miradi ya uwekezaji wa viwanda vinavyoongeza thamani ya madini.
• Kuendeleza mazingira bora ya biashara na sera thabiti.
• Kushirikiana na serikali katika kujenga taifa la viwanda lenye ushindani wa kimataifa.

---

Hitimisho:
Kwa utajiri mkubwa wa madini ulionao, Tanzania ipo katika nafasi ya kipekee ya kuendesha mageuzi ya viwanda na kuwa kitovu cha uchakataji barani Afrika. Tukizingatia uchumi wa kijani na dira ya maendeleo ya 2050, kuchakata madini ndani ya nchi kunaweza kuwa nguzo kuu ya ustawi endelevu kwa vizazi vijavyo.